Opis
Problematyka wojen oraz mniejszych konfliktów wojennych od zawsze budziła zainteresowanie nie tylko z racji przyczyn ich wybuchu, ale także rodzaju uzbrojenia używanego przez skonfliktowane strony. W prezentowanym opracowaniu, obszernie scharakteryzowano wozy bojowe używane przez wojska pancerne – stanowiące jak wiemy, główny rodzaj wojsk lądowych, oraz ich zasadniczą siłą uderzeniową. Autorami rzeczowych, a jednocześnie ciekawie przedstawionych informacji, o tej niezwykle groźnej broni są dwaj uznani historycy wojskowości: prof. dr hab. Krzysztof Kubiak z Zakładu Bezpieczeństwa Narodowego Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach oraz doktor Łukasz Przybyło z Instytutu Strategii Wojskowej Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie.
Zapoznając się z zawartością, pachnącego świeżością opracowania, pozyskamy obszerną wiedzę historyczną nie tylko o czołgach i wozach bojowych używanych na szerszą skalę podczas dwóch wojen światowych, ale także o ich prekursorach za jakie uważane są starożytne rydwany, kwadrygi czy słonie bojowe. Nie mniej jednak za przodka ( ang. progenitora ) współczesnego czołgu uważany jest angielski pojazd o nazwie Mother ( Matka I ), wybudowany w roku 1916. Autorzy wyjaśniają przy tej okazji anglosaską nazwę czołgu – tank – czyli zbiornik. Dla zachowania tajemnicy pojazdy Mark I, wysyłane do działań wojennych na terenie Francji, opisywano właśnie jako „tanki” czyli zbiorniki. Według historyków wojskowości, konieczność wyprodukowania i użycia opancerzonego wozu bojowego zrodziła się podczas działań wojennych I wojny światowej na przełomie 1914 i 1915 roku. Otóż w wyniku użycia na liniach frontu okopów, zasieków z drutu oraz karabinów maszynowych, okazało się że w praktyce, możliwe jest powstrzymanie każdej akcji zaczepnej. Aby posunąć się do przodu, zaistniała konieczność wyprodukowania pojazdu umożliwiającego pokonanie szerokich transzei, oraz osłonięcia żołnierzy od pocisków wystrzeliwanych z karabinów maszynowych. W kolejnych rozdziałach autorzy w pasjonującej formie opisują liczne konstrukcje czołgów a także ich budowę w krajach europejskich i Stanach Zjednoczonych. Po zakończeniu I wojny światowej, najintensywniej nad rozwojem broni pancernej pracowano w Wielkiej Brytanii, Związku Radzieckim oraz Francji, gdzie powstało szereg ciekawych konstrukcji w oparciu o współpracę z firmą Renault. W Niemczech nowatorskie prace przy budowie czołgów pojawiają się dopiero po dojściu do władzy Hitlera. Wraz z dojściem do władzy nazistów, ostatecznie dopracowano także niemiecką doktrynę wojenną zwaną blitzkriegiem ( wojną błyskawiczną ), do realizacji której niezbędne było wyposażenie armii w nowoczesne czołgi. Były to przede wszystkim czołgi ze słynnej serii Panzer ( Pantera ) a następnie Tiger ( Tygrys ). Odpowiedzią ze strony Związku Radzieckiego była masowa produkcja czołgu z serii T-34 np. w samym tylko 1943 roku Sowieci wyprodukowali 24 100 czołgów i dział pancernych. Po drugiej stronie Atlantyku pojawiają się w tym czasie czołgi ze słynnej serii Sherman ( M4A1 Sherman, M4 Sherman ). W prezentowanym opracowaniu, wnikliwie scharakteryzowano także pojazdy pancerne w okresie zimnej wojny, po dwóch stronach żelaznej kurtyny. Ze strony Związku Radzieckiego były to przede wszystkim: czołg średni T-34-85, czołg ciężki IS-3, czołg podstawowy T-55A, czołg podstawowy T-72 oraz czołg podstawowy T-80U. Natomiast po stronie wojsk NATO wymienić należy: amerykańskie M26 General Pershing, M47 Patton, M551 Sheridan; czołgi brytyjskie z serii Centurion; francuskie AMX-30B2 oraz niemieckie czołgi serii Leopard.
Ciekawie przedstawiono także dorobek izraelskiej myśli konstrukcyjnej w zakresie budowy omawianej broni pancernej, obszernie charakteryzując czołgi z serii Merkawa. W końcowej części publikacji autorzy opisują pojazdy pancerne użyte podczas nie tak odległych dla nas wszystkich, działań wojennych w Zatoce Perskiej, przybliżając charakterystykę amerykańskich czołgów Abrams oraz brytyjskich Challenger. W ostatnim rozdziale, noszącym tytuł „ Przyszłość czołgu” autorzy prognozują, że „ zachowa swój podstawowy układ konstrukcyjny, czyli pozostanie gąsiennicową maszyną z uzbrojeniem głównym umieszczonym w obrotowej wieży” ale jego załoga będzie wspomagana przez różnego rodzaju rozwiązania określane mianem sztucznej inteligencji np. poza pokładowe bezzałogowce prowadzące rozpoznanie oraz inne środki bezpilotowe, przekazujące informację a nawet obraz do jego wnętrza, ułatwiając tym samym załodze podjęcie najoptymalniejszych decyzji w zakresie użycia odpowiednich środków odwetowych.
Przy charakterystykach poszczególnych pojazdów opancerzonych autorzy przytaczają każdorazowo ich pełne dane techniczne np. masę bojową, wymiary zewnętrzne, rodzaj silnika, jego moc, prędkość maksymalną, zasięg, rodzaj opancerzenia, uzbrojenie oraz stan osobowy załogi. Dopełnieniem szczegółowej charakterystyki prezentowanych czołgów są zamieszczone duże kolorowe fotografie, ułatwiające np. wyodrębnienie różnic konstrukcyjnych omawianych pojazdów. Prezentowane opracowanie może stać się nie tylko znakomitym pomysłem na prezent dla pasjonatów militariów, ale bez żadnych wątpliwości wzbogaci wiedzę nawet wytrawnego specjalisty z tego zakresu.
Jak przystało na wielkoformatowe wydanie, publikacja Wydawnictwa SBM, została wydana bardzo starannie pod względem edytorskim. Gabinetowy format bloku został oprawiony w twardą, sztywna oprawę, gwarantującą zabezpieczenie przed uszkodzeniami mechanicznymi. Blok woluminu został wydrukowany na papierze kredowym o znacznej gramaturze i wytrzymałości, co pozwoliło na uzyskanie znakomitej jakości reprodukcji zamieszczonych fotografii oraz długotrwałe użytkowanie bez obawy o uszkodzenia.
UWAGA!
Tradycyjnie do każdego zakupionego egzemplarza dodajemy wartościowy prezent w postaci innej książki.
