Opis
Prezentowana publikacja kończy trzyczęściowy cykl opracowań Wydawnictwa DRAGON, którego naczelną ideą była próba przybliżenia czytelnikowi prawnych form ochrony przyrody w naszym kraju. Dwie poprzednie publikacje z tej serii to Parki Krajobrazowe w Polsce z roku 2015 oraz Parki Narodowe w Polsce z roku 2016. Autorami prezentowanego opracowania są pracownicy naukowi wywodzący się z ośrodków akademickich w Poznaniu i Wrocławiu, którym przewodniczyli profesor Beata Raszka i profesor Krzysztof Kasprzak.
Rezerwaty przyrody, obok parków narodowych i parków krajobrazowych, pozostają jedną z prawnych form ochrony nieożywionych i ożywionych zasobów przyrody w naszym kraju. Pierwsze rezerwaty przyrody na ziemiach polskich zaczęto tworzyć pod koniec XIX wieku w wyniku prywatnych działań posiadaczy wielkich majątków ziemskich np. utworzony w 1886 roku przez hr. Włodzimierza Dzieduszyckiego rezerwat Pamiątka Pieniacka, gdzie chroniono starodrzew bukowy oraz zwierzęta łowne. W okresie międzywojennym utworzono w Polsce 186 rezerwatów przyrody, obejmujących łącznie 26 604 ha, z których zasadnicza część należała do Lasów Państwowych. Warto zauważyć, że po wprowadzeniu w roku 1949, nowych uregulowań prawnych dotyczących ochrony przyrody, liczba rezerwatów przyrody w naszym kraju zaczęła bardzo szybko rosnąć. Według danych z 31 grudnia 2018 roku obecnie w naszym kraju znajduje się 1499 rezerwatów przyrody, których łączna powierzchnia wynosi ok. 169 tys. ha, co stanowi 0,5% powierzchni kraju.
Aby spełnić wymogi formalne serii, zakładające że każda z prawnych form ochrony przyrody krajowej, zaprezentowana zostanie w jednym tomie, jego autorzy mogli przedstawić tylko część polskich rezerwatów, spośród prawie 1500 jakie znajdują się obecnie na naszym terytorium. W wyniku wielogodzinnych dyskusji zadecydowano, że opisanych zostanie ok. 25 % rezerwatów znajdujących się na powierzchni każdego województwa, które najpełniej charakteryzują wartości przyrodnicze i kulturowe danego regionu. Efektem końcowym takiej selekcji jest przedkładana publikacja, w której przedstawiono 388 polskich rezerwatów przyrody umiejscowionych w 16 województwach. Charakterystykę rezerwatów w danym województwie rozpoczyna krótki wstęp, w którym autorzy przedstawiaj podstawowe dane dotyczące tej jednostki administracyjnej np. wielkość powierzchni województwa, położenie geograficzne, ilość wszystkich rezerwatów oraz ich powierzchnie, najważniejsze cele jakie stawiane są w zakresie ochrony przyrody. Obok opisu znajduje się mapa administracyjna województwa na której zaznaczono umiejscowienie rezerwatów przyrody, zarówno tych opisanych jak i tych nie opisanych w publikacji. Prezentacja każdego z wyselekcjonowanych rezerwatów została przedstawiona w ujednoliconej formie. Na początku opisu znajduje się notka encyklopedyczna w której zawarto podstawowe dane rezerwatu:
– rok utworzenia
– powierzchnia ( ha )
– położenie geograficzne
– położenie administracyjne
– rodzaj i typ rezerwatu
– cel ochrony
– powiązania z innymi formami ochrony przyrody
Obok danych encyklopedycznych autorzy w skondensowanej formie przybliżają czytelnikowi najistotniejsze obiekty jakie znajdują się na jego powierzchni. W opisie znajdują się także wskazówki i zalecenia dla zwiedzających oraz informacje historyczne. Zamieszczonemu opisowi towarzyszą piękne zdjęcia, na których prezentowane są najistotniejsze obiekty lub walory przyrodnicze podlegające ochronie.
W końcowej części opracowania znajduje się alfabetyczny skorowidz nazw rezerwatów, ułatwiający odnalezienie poszukiwanego obiektu oraz spis map i planów na których zaznaczono ich umiejscowienie.
Warto zwrócić uwagę na staranne wydanie publikacji pod względem edytorskim. Gabinetowy format bloku woluminu został oprawiony w twardą, sztywną okładkę zapewniającą należytą ochronę podczas użytkowania. W trosce o jakość fotografii, wolumin został wydrukowany na grubym papierze kredowym.
UWAGA!
